De gratis Wft basis oefenvragen zijn gebaseerd op de eindtermen Wft Basis. Deze eindtermen zijn afkomstig uit de wet.
De samenvatting Wft Basis sluit aan met deze eindtermen. Download 5 voorbeeld hoofdstukken Wft Basis en bekijk Hoe moeilijk is Wft basis?
Gratis Wft Basis Oefenvragen
Geld is meestal nodig om zaken te doen met een andere partij. Dit kan met contant geld (chartaal geld) of per bank (giraal geld). Je kunt op verschillende momenten betalen.
Direct betalen – De betaling wordt direct verwerkt door de bank, bijvoorbeeld bij het pinnen.
Vooraf betalen – Het geld is al van de bankrekening afgeschreven voordat de betaalhandeling plaatsvindt. Dit kan ook met een elektronische drager, zoals een Paypal rekening of andere virtuele betaalmiddel.
Achteraf betalen – Een incassobetaling of creditcard betaling zijn voorbeelden van achteraf betalen.
Een betaling kan op locatie maar ook op afstand.
Betalen op locatie
Betalen op locatie
Een betaling op locatie wordt ook wel toonbankbetaling genoemd. Drie vormen van betalen op locatie worden beschreven.
Chartaal geld
Debitcard
Creditcard
Chartaal geld
Dit zijn bankbiljetten en munten. De betaler geeft het geld direct over aan de ontvanger, waardoor de ontvanger het geld direct in bezit krijgt.
Chartaal geld is anoniem, betaling kan snel plaatsvinden en vindt plaats zonder technische middelen. Er bestaat wel een hoger risico op diefstal, verlies en minder functioneel bij grotere bedragen.
Bij een geldautomaat kan een begrensd bedrag opgenomen worden (vaak € 1.000,- per dag). Als er geld opgenomen wordt, controleert de bank 1) geldigheid bankpas 2) pincode 3) voldoende saldo.
Afstorten: chartaal geld omzetten naar giraal geld
Afstorten kan met een sealbag (envelop bij de bank inleveren), afstortautomaat (in de buitengevel van de bank), geldtransport (wordt opgehaald en gebruikt voor grotere bedragen).
Debitcard
Dit is een bankpas. Er zijn technische hulpmiddelen nodig. Bij pinnen is geldopnemen en afstorten (door de ontvanger) niet meer nodig. Een pinpas is veiliger voor diefstal en verlies van het geld.
Een geldopname verloopt via een clearingsinstituut (bijvoorbeeld Equens). Vaak kan een bankpas in heel Europa gebruikt worden en mag niks extra’s kosten. Dit blijkt uit het Maestrologo.
Creditcard
Voor de betaling van een hotelovernachting wordt vaak een creditcard gebruikt. De creditcardmaatschappij (derde partij) betaalt. De betaler geeft zijn creditcardnummer (16 cijfers) en de ontvanger krijgt het geldbedrag betaald. De creditcardmaatschappij rekent later pas af met de betaler. Dit kan in één keer of in delen worden betaald (consumptief krediet).
Charge betaling = de creditcardmaatschappij rekent iedere maand het openstaande bedrag af.
Kredietlimiet = de betaler heeft met de creditcardmaatschappij een maximum opneembaar bedrag afgesproken.
Betalen op afstand
Betalen op afstand
De koper en verkoper bevinden zich op een verschillende locatie. Er is meestal sprake van factuurbetalingen. De verkoper verstrekt een factuur en de koper betaalt de factuur. Er worden nu zeven vormen van betalen op afstand beschreven.
Europese overschrijving
Een eenmalige of periodieke (bijvoorbeeld huurbetaling) overschrijving van de ene naar de andere bankrekening.
SEPA credit transfer = Europese overschrijving
Het is niet meer mogelijk om met een overschrijvingsformulier te betalen bij Europese overschrijvingen.
IBAN acceptgiro = vooraf ingevuld formulier die de verkoper aan de koper verstrekt. De koper moet de IBAN acceptgiro ondertekenen en bij de bank aanleveren.
Er wordt ook gebruik gemaakt van doorlopende machtigingen.
Tegenwoordig wordt door veel mensen gebruik gemaakt van internetbankieren of mobiel bankieren.
iDEAL
iDEAL is een nationaal betaalmiddel. iDEAL sluit aan met SEPA, waardoor ook buitenlandse webwinkels deze betalingsmethode kunnen gebruiken. De betaling via iDEAL kan niet meer teruggedraaid worden en is een snelle manier om via internet een betaling te doen.
iDIN
iDIN is ontwikkeld door de banken. Het werkt op ongeveer dezelfde manier als inloggen op internetbankieren. Het kan gebruikt worden om te identificeren bij bedrijven voor bijvoorbeeld naam, woonadres of leeftijd. Met IDIN kun je bijvoorbeeld online een verzekering afsluiten.
Spoedbetaling
Als de betaling voor een bepaalde tijd (cutt-offtijd) wordt aangeboden bij de bank wordt de betaling dezelfde dag nog uitgevoerd. Spoedbetalingen krijgen voorrang op andere overboekingen. Spoedbetalingen worden apart verwerkt en hebben daardoor extra kosten.
Europese incasso
Een koper geeft een machtiging af aan een andere partij (verkoper). Er kan eenmalig of periodiek een vast of variabel bedrag worden afgeboekt door de verkopende partij.
SEPA Direct Debit = Europese incasso
Voordeel van een Europese incasso is dat de koper de betaling niet vergeet. Nadeel is dat de koper weinig zicht heeft op betalingen. Als je het niet eens bent met een betaling kun je het bedrag binnen 56 dagen storneren. De bank stort het bedrag terug op je rekening. Bij een onrechtmatige incasso kan tot 13 maanden na betaling worden teruggeboekt. Onrechtmatig is een incasso die niet verstrekt is of al is ingetrokken door de “koper”.
Paypal
Via paypal kun er online betaald worden. Het is een online wallet met een tegoed in euro. Ook kan dit tegoed omgezet worden om in andere valuta te betalen. Voor een consument is dit een makkelijke manier om online aankopen te doen ook in het buitenland.
Veilig gebruik van betaalproducten
Veilig gebruik betaalproducten
Giraal geld is veiliger dan chartaal geld (contant geld). Bij diefstal van giraal geld is de schade vaak erg groot.
Papieren opdrachten
Door middel van de handtekening op de betaalopdracht voert de bank de betaling uit.
Debitcard
Met een viercijferige pincode wordt de betaling uitgevoerd. Na drie mislukte pogingen wordt de debitcard (bankpas) geblokkeerd.
Vanaf 2012 wordt een bankpas alleen nog maar gebruikt met een chip. De magneetstrip die voor 2012 nog werd gebruikt bleek niet veilig genoeg te zijn. Het skimmen is eenvoudiger met een magneetstrip dan met een chip.
EMV-standaard = Europay Mastercard Visa, dit is een standaard die geldt voor bankpassen.
Als iemand slachtoffer is van fraude dan moet dit gemeld worden aan de bank. De bankrekening wordt direct geblokkeerd. Er is een eigen risico van € 150,-. Alleen als iemand zelf onvoorzichtig is, kan er persoonlijk aansprakelijk gesteld worden voor het volledig gestolen bedrag.
Creditcard
Met de 16 cijferige creditcardnummer kan een betaling worden uitgevoerd. Een creditcardhouder loopt geen risico. De verkoper loopt risico dat het levert maar niet betaald krijgt. Door de EMV chip en pincodes op creditcards loopt een verkoper bij pinbetalingen geen risico.
CVC-code = code die achterop de creditcard staat. Deze code moet ook gebruik worden bij de 16 cijferige code. Door de CVC-code is fraude lastiger geworden.
V-pay = Ontwikkelde betaalpas door Visa Europa. Veiliger en gebaseerd op de EMV chip.
Visa en Mastercard hebben internetbetalingen veiliger gemaakt met “Verified bij Visa” en “Mastercard SecureCode’. Er wordt gebruik gemaakt van een code of wachtwoord. Hierdoor weet de creditcardgebruiker dat hij alleen kan betalen met de creditcard en de verkoper weet dat hij alleen geautoriseerde betalingen ontvangt.
Internetbankieren
Er zijn twee beveiligingssystemen.
Gebruikersnaam en wachtwoord: Inloggen met maximaal drie pogingen (anders blokkade). Via een TAN-code ontvangen via SMS kan de gebruiker inloggen. De TAN-code is per inlog verschillend.
Voordelen van dit systeem: Altijd bereikbaar zonder extra hulpmiddelen.
Nadeel van dit systeem: vaste inloggegevens waardoor hackers kunnen “meekijken”.
Rekeningnummer en tijdelijk geldige toegangscode: Met een apparaatje wordt een code gegenereerd door het intoetsen van een code die verschijnt in internetbankieren. Het apparaatje is beveiligd met een pincode (5 cijfers).
Voordelen van dit systeem: Meekijken is niet mogelijk voor hackers.
Nadeel van dit systeem: Bij skimmen of verlies apparaatje volledige toegang tot de rekening.
Tips tegen fraude: Bankpas niet weggeven, apparaatje beveiligingen, rekening controleren en incidenten melden bij de bank.
Betaalproducten
Betaalrekening
Voor giraal betalen is een betaalrekening nodig. Met een rekening-courant overeenkomst liggen de afspraken tussen de rekeninghouder en de bank vast. Er zijn regels voor het openen en gebruik van een bankrekening. Met name vanwege witwassen en financieren van terrorisme.
Er zijn gewone rekeningen voor één of meerdere rekeninghouders.
Jeugdrekeningen voor jongeren onder de 18 jaar. Vaak gecombineerd met een spaarrekening en waarbij roodstaan niet is toegestaan.
Daarnaast worden vaak studentenrekeningen gebruikt voor MBO, HBO of universitaire studenten.
Kenmerken betaalrekening
Basisfuncties - De drie basisfunctie van een betaalrekening zijn:
Betalen, ontvangen en informeren.
Saldo direct beschikbaar – Geld op een betaalrekening kan direct gebruikt worden. Vaak is er geen of een lage rente vergoeding
Toegang anderen – De rekeninghouder mag beschikkingshandelingen verrichten. Anderen kunnen wel geld storten. Daarnaast kan de rekeninghouder andere machtigen om betalingen te kunnen verrichten.
Negatief saldo – Er bestaat de mogelijkheid (onder voorwaarden) om rood te kunnen staan. Er kunnen dan betalingen verricht worden als het (positieve) saldo ontoereikend is. Er is een kredietlimiet afgesproken met de bank. Er wordt debetrente betaald over het saldo dat een rekeninghouder rood staat.
Rentenummers = te betalen rente = saldo x aantal dagen / 100 x rente / 365.
Openen betaalrekening
Inventarisatieprocedure
Identificatie en verificatie
Klantprofiel en risicoprofiel
Tenaamstelling rekening
Rekeningcourant overeenkomst
Stap
Toelichting
Inventarisatieprocedure
De wensen worden in kaart gebracht.
Individu of gezamenlijke rekening
Gemachtigden
Kredietfaciliteit
Betaalpakket met bankpas of dagafschriften
Creditcard
Overstapservice – dan worden bij- en afschrijvingen 13 maanden nog verwerkt van de oude naar de nieuwe rekening.
Identificatie- en verificatieprocedure
Identificatie is verplicht op basis van de Wwft. Dit kan door middel van een geldig legitimatiebewijs.
Paspoort, Identiteitskaart, Identiteitskaart van een ander EU land, rijbewijs, rijbewijs van ander EU land, reisdocument voor vluchtelingen en vreemdelingen of geldig verblijfsdocument.
Verificatie is het controleren van de gegevens op het legitimatiebewijs met de werkelijkheid. Handtekening controle en de pasfoto vergelijken met de persoon voor hem, daarnaast controle op echtheid van het document en de geldigheid.
Betrouwbaarheid document:
Controle in VIS, Verificatie Informatie Systeem
In dit systeem staan gestolen en vermiste legitimatiebewijzen.
Controle echtheidskenmerken met bijvoorbeeld scanapparaat.
Het legitimatiebewijs wordt bewaard in het klantdossier. Komt de klant bij een ander kantoor van de bank dan moet opnieuw identificatie plaatsvinden.
Afgeleide identificatie is dat een bank de identificatie van een andere bank gebruikt (of andere financiële instelling).
De klant moet een kopie legitimatiebewijs opsturen.
De storting moet vanaf de bank plaatsvinden waar al een identificatie heeft plaatsgevonden.
Er is geen contant geld bij de dienstverlening betrokken.
Klantprofiel en risicoprofiel
Wet ter voorkoming van witwassen en financiering terrorisme (Wwft) verplicht het opstellen van een klant en risicoprofiel.
Klantprofiel:
Kan de klant geaccepteerd worden door de bank. Is er geen risico op bijvoorbeeld witwassen of financiering terrorisme.
Waarvoor is de rekening nodig?, Wie gebruikt de rekening?, Welke soort betalingen worden gedaan?, Wie ontvangen vanaf de betaalrekening?
Wwft aanscherping vanwege terrorisme in Europa.
Het Europese parlement heeft de vierde antiwitwasrichtlijn aangescherpt (vervolgens wordt de Wwft hierop aangepast).
Minder mogelijkheden vereenvoudigd cliëntenonderzoek.
Politiek Prominent Persoon (PEP) wordt uitgebreid.
Ultimate Benefecial Owner (UBO) register wordt toegepast.
Bevoegdheden handhaving veranderen en boetes worden hoger.
Risicoprofiel:
Met name gericht op betrouwbaarheid en kredietwaardigheid.
Controle eigen systeem ervaringen met de klant.
EVA = Externe Verwijzing Applicatie = Banken leggen fraude of andere criminele activiteiten vast in dit systeem.
BKR = Bureau Krediet Registratie = Betalingsachterstanden van klanten.
Tenaamstelling rekening
Bij een rekening op één naam mag één persoon beschikkingshandelingen verrichten zoals een adreswijziging of opheffen van de rekening. Deze persoon kan wel iemand machtigen bij bijvoorbeeld ziekte of verblijf in het buitenland.
De gematigde mag alleen beheershandelingen verrichten zoals betalingen. Bij overlijden worden de rekening geblokkeerd ook voor de gemachtigden.
Met een verklaring van erfrecht mogen erven pas over het saldo beschikken. Een verklaring van erfrecht is niet altijd verplicht, bij getrouwd of geregistreerd partnerschap, er geen testament is en het banksaldo lager dan € 100.000,- is.
Via de gemeente kan er een huwelijksakte of akte van geregistreerd partnerschap worden verkregen. Via het Centraal Testamentregister kan er een verklaring van geen testament worden verkregen.
Gezamenlijke rekening (de rekening staat op twee of meerdere namen). Beide rekeninghouders zijn hoofdelijk aansprakelijk (bij tekorten).
En/of rekening (ook wel compte-joint):
De rekeninghouders mogen allebei zelfstandig beheershandeling zoals betalingen uitvoeren.
De beschikkingshandelingen moet door beide samen gebeuren.
Bij overlijden van één van de rekeninghouders komen afgegeven machtigingen te vervallen. Alleen de langstlevende rekeninghouder kan nog betalingen verrichten (beheershandelingen).
En/En rekening:
Alle handelingen moeten samen worden uitgevoerd. Er kunnen wel over en weer machtigingen worden gegeven, zodat het lijkt op de en/of rekening. Bij overlijden wordt de rekening ook voor de langstlevende geblokkeerd. Er kan met de erven pas weer over het saldo beschikt worden.
Rekening-courantovereenkomst
Er wordt een juridisch overeenkomst opgesteld, de rekening-courantovereenkomst.
Algemene bankvoorwaarden
ABV = Algemene bankvoorwaarden
In de Algemene Bankvoorwaarden staan de rechten en verplichtingen van de bank en de rekeninghouder. Zoals:
Zorgplicht van de bank.
Voorbeeld handtekening verstrekken door rekeninghouder.
Klachtenprocedure van de bank.
Opzegprocedure voor de rekeninghouder maar ook de bank.
Productvoorwaarden
Aanvullende productvoorwaarden voor bijvoorbeeld spaarrekeningen, creditcards, elektronisch bankieren.